رویکرد آمریکا به ژئوپلیتیک انرژی در قفقاز و تأثیر آن بر اقتصاد سیاسی ایران و روسیه (2024-2000)
کلمات کلیدی:
ژئوپلیتیک انرژی, قفقاز, اقتصاد سیاسی, ایران و روسیهچکیده
لرزشهای تجربه شده در روابط بین الملل از سال 1989 به طور قابل توجهی جغرافیای سیاسی مناطق مختلف جهان را تغییر داده است.پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کشورهای غربی با هدف تنوع بخشیدن به تامین کنندگان انرژی خود، قراردادهای متعددی را در خصوص استفاده از منابع هیدروکربنی در حوزه خزر امضا کردند ایالات متحده، به سادگی تلاش کرد تا با پیوند دادن سیستمهای مختلف همسویی خود، این مناطق را تحت پوشش قرار دهد. بنابراین، اگرچه قفقاز منطقه تقریبا کوچکی را در نقشه جهان اشغال میکند، اما علاقه به این منطقه بسیار بزرگتر از اندازه جغرافیایی آن است که نشان میدهد چرا برخی کشورها به دنبال تعریف منافع ملی و اولویتهای سیاست خود هستند.این منطقه از نظر اهمیت ژئوپلیتیکی و استراتژیک همواره در رقابت با سایر برنامههای سیاست خارجی قدرتهای جهانی دارای نوسان بوده است. در حالی که قفقاز قبلاً در حاشیه رقابت بین قدرتهای بین المللی قرار داشت، اما اکنون هم برای همسایگان و هم برای بازیگران غیرمنطقهای با نفوذ بسیار مهمتر شده است. بحران در این منطقه با شروع جنگ روسیه علیه اوکراین شدیدتر شده و این منطقه تحت تأثیر روابط ناتو و آمریکا با روسیه قرار گرفته است. در نتیجه، یک بازی بزرگ جدید در این منطقه با چارچوبهای بازیهای قدرتهای قدیمی شکل گرفته است.خطوط اصلی سیاست ایالات متحده در قبال این منطقه در اوایل دهه 1990 ایجاد شد. به دنبال کشف ذخایر قابل توجه نفت در اوایل دهه 1990 و توافقات موفق بین شرکتهای نفتی غرب و دولتهای این منطقه، سیاست انرژی ایالات متحده به سمت افزایش تعامل حرکت کرد. دولت کلینتون اکتشاف و صادرات نفت خزر را به عنوان یک اولویت سیاست خارجی تعیین کرد و سیاستهایی را برای کمک و تسریع در توسعه سریعترین و ارسال نفت به ایالات متحده و دیگر بازارهای غربی طراحی کرد.طی دو دهه اخیر تغییرات قابل توجهی در سیاست انرژی ایالات متحده رخ داده است. با گذشت زمان، این سیاستها به سمت جدایی از پروژههای انرژی گرایش پیدا کرد. این تغییرات قابل توجه در سیاست انرژی ایالات متحده در قبال منطقه قفقاز نیز قابل مشاهده است.
دانلودها
مراجع
Aydin, U., & Azhgaliyeva, D. (2019). Assessing Energy Security in the Caspian Region: The Geopolitical Implications for European Energy Strategy. Ideas for Developing Asia and the Pacific. https://doi.org/10.1142/9789811204210_0009
Bednar, D. J., & Reames, T. G. (2020). Recognition of and response to energy poverty in the United States. Nature Energy, 5(6), 432-439. https://doi.org/10.1038/s41560-020-0582-0
Cutler, R. M. (2003). The Caspian energy conundrum. Journal of International Affairs, 89-102.
Goldthau, A., & Youngs, R. (2023). The EU Energy Crisis and a New Geopolitics of Climate Transition. Journal of Common Market Studies, 61(1), 115-124. https://doi.org/10.1111/jcms.13539
Jafari Far, A., & Khani, M. (2021). Competition of Great Powers in the South Caucasus Region. Strategic Environmental Studies Quarterly, 5(3), 43-64.
Japaridze, T., & Roubanis, I. (2013). Tbilisi’s Relevance to Washington: What Is, Where Is, and What Can Be. American Foreign Policy Interests, 35(5), 272-282. https://doi.org/10.1080/10803920.2013.838861
Karpenko, N., & Tkach, I. (2020). Geopolitical perspectives of the triangle “Kyiv-Minsk-Nur-Sultan”, situated on the Chinese “Silk Road” under the “American umbrella”. Political Science and Security Studies Journal, 1(1), 55-60.
Meyssignac, B., Guillaume-Castel, R., Roca, R., & Niculescu, G. V. (2023). Revisiting the global energy budget dynamics with a multivariate Earth energy balance model to account for the warming pattern effect The Geopolitics of Energy in the South Caucasus and the Prospects for Regional Energy Security Cooperation. Journal of Climate, 137, 51. https://doi.org/10.1175/JCLI-D-22-0765.1
Mirashrafi, Kiani, & Shirkhani. (2018). Comparative Study of US and Russian Policies Towards Energy Security in the South CaucasusJO - Quarterly Journal of International Relations Studies. 11(43), 129-165.
Montazemi, & Soleimani. (2011). Russia and Georgia: From Interactions to Tensions. Quarterly Journal of International Relations Studies, 4(14), 117-142.
Saleh, S. S., Nasirov Khudam, E., Ibrahim, I., & Simons, G. (2021). South caucasus and a ‘New Great Game’: the communication of competition in securitised international relations. Journal of Contemporary European, 29(2), 282-294. https://doi.org/10.1080/14782804.2020.1826914
Sari, D. N., Syaharuddin, S., Handy, M. R. N., Rajiani, I., & Subiyakto, B. (2022). The Spirit of Nationalism of the Banjar People on the Proclamation of 17th May 1949. The Kalimantan Social Studies Journal, 4(1), 9-17. https://doi.org/10.20527/kss.v4i1.4970
Schmidt-Felzmann, A. (2019). Between geopolitics and market rules: the EU’s Energy interdependence with Russia. Post-Crimea Shift in EU-Russia Relations: From Fostering Interdependence to Managing Vulnerabilities.
Taheri, A., & Farhmand, B. (2015). The Role of Interaction and Confrontation between US and Russian Foreign Policies in the Development of the South Caucasus Region: A Case Study of Energy . Specialized Quarterly Journal of Political Science, 10(29), 139-181.
Yazdani, A. A., Aeinvand, H., & Bagheri Ajieh, A. (2017). The Role of America and Russia in the Geopolitical Crises of Georgia and Ukraine. World Politics, 5(4), 259-261.

دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 مهدی ظاهری کاشانی (نویسنده); ارسلان قربانی شیخ نشین (نویسنده مسئول); گارینه کشیشیان سیرکی (نویسنده)

این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.