سیر تحول مفهوم هویت اجتماعی زنان در اندیشه متفکران مسلمان معاصر

نویسندگان

    مریم کوچک زاده گروه مطالعات زنان، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
    خدیجه ذوالقدر * گروه علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. kzlghadr@hotmail.com
    هادی بیگی ملک‌ آباد گروه علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
    عاصمه قاسمی گروه علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

کلمات کلیدی:

هویت اجتماعی, زن مسلمان, متفکران مسلمان معاصر, نظریه داده‌بنیاد, تحلیل محتوای کیفی, تحول مفهومی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف فهم سیر تحول مفهوم هویت اجتماعی زنان در اندیشه متفکران مسلمان معاصر انجام گرفته است. اهمیت این موضوع از آن‌جا ناشی می‌شود که هویت زنانه در جوامع اسلامی، همواره محل منازعه‌ میان قرائت‌های گوناگون از دین، سنت و تجدد بوده و بازتاب‌های آن بر سیاست‌گذاری‌های اجتماعی، فرهنگی و حقوقی جوامع مسلمان تأثیرگذار بوده است. روش تحقیق، کیفی و مبتنی بر راهبرد نظریه داده‌بنیاد است که با الهام از رویکرد کنشگران اجتماعی، به تحلیل محتوای متون علمی مرتبط با دیدگاه‌های متفکران مسلمان معاصر پرداخته است. نمونه‌گیری به‌صورت نظری انجام شده و تا اشباع نظری ادامه یافته است. داده‌ها از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل متون عمیق نیمه‌ساختاریافته گردآوری شده و با بهره‌گیری از الگوی سه‌مرحله‌ای کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل گردیده‌اند. در این فرایند، مفاهیم کلیدی، مقوله‌های مرتبط و روابط میان آن‌ها شناسایی و سازماندهی شده‌اند تا چارچوب نظری نهایی تدوین گردد. برای اطمینان از پایایی کدگذاری، از روش توافق درون‌موضوعی میان دو کدگذار استفاده شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که تحول مفهوم هویت اجتماعی زنان، از مجرای تعامل میان عوامل علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر و راهبردهای مفهومی در اندیشه متفکران مسلمان معاصر شکل گرفته و در قالب پیامدهایی نظری و اجتماعی بازتاب یافته است. این پژوهش ضمن ارائه تحلیلی عمیق از دیدگاه‌های متنوع درباره زن مسلمان، زمینه را برای طراحی الگوهای بومی و دینی در جهت توانمندسازی زنان و ارتقای مشارکت اجتماعی آنان فراهم می‌سازد.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Bandezadeh, K. (2003). Equality of Women and Men. Roshanfekran va Motale'at-e Zanan.

Fadlallah, M. H. (1999). The Role and Status of Women in Islamic Law. Dadgostar & Mizan.

Fadlallah, M. H. (2004a). Woman from Another Perspective. Amir Kabir International Publishing.

Fadlallah, M. H. (2004b). The World of Women. Sohravardi.

Ghoreishi, F. Reconstruction of Religious Thought in Iran. Ghasideh Sara.

Haddad Adel, G.-A. (2017). Encyclopedia and Encyclopedic Writing. Marja'.

Hakimpour, M. (2003). Women's Rights between Tradition and Modernity. Naghamah-ye Nowandish.

Hosseini Tehrani, M. H. (1984). Translation of the Treatise Badi'a on the Interpretation of the Verse "Al-Rijal". Hikmat.

Hosseini Tehrani, M. H. (1995). A Perspective on Soroush's Theoretical Expansion and Contraction of Sharia. Institute of Translation and Publishing of Islamic Sciences.

Karbalaei Nazar, M. (2020). Woman and the Recovery of True Identity: Selected Sayings of Ayatollah Khamenei. Islamic Revolution.

Khorramshad, M. B. (2003). Religious Intellectualism in Iran's Direction. Rahyaft-e Siyasi va Beynalmelali(4).

Khosropanah Dezfuli, A. (2017). Intellectualism and Intellectuals. Kānoun-e Andisheh-ye Javan.

Mehrizi, M. (2003). Women and Religious Culture. Hestinama.

Mehrpour, H. (2000). Discussions on Women's Rights (From National, Jurisprudential, and International Perspectives). Ettela'at.

Mirahmadi, M. (2004). Islam and Consultative Democracy [PhD Dissertation, University of Tehran].

Mojtahed Shabestari, M. (2004). Reflections on a Human Reading of Religion. Tarh-e No.

Mojtahedi Shabestari, M. (2002). Hermeneutics, Book, Tradition. Tarh-e No.

Sarparast Sadat, E. (2014). Transformations in Iranian Intellectuals' Understanding of Tradition and Crisis. Strategic Research on Politics, 11, 31-56.

Shahroor, M. (2016). The Book and the Qur'an: A Contemporary Reading. Dar al-Ahali.

Shams al-Din, M. M. (2003). Limits of Veiling and Gazing in Islam. Al-Hoda.

Zolfali, J., & Ghaffari. (2009). A Sociological Analysis of the Social Identity of Female Students at the University of Gilan. Journal of Youth, Culture, Society Research.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۱۲/۰۳

ارسال

۱۴۰۳/۱۰/۰۳

بازنگری

۱۴۰۳/۱۲/۱۸

پذیرش

۱۴۰۳/۱۲/۲۶

شماره

نوع مقاله

پژوهشی

ارجاع به مقاله

کوچک زاده م. .، ذوالقدر خ.، بیگی ملک‌ آباد ه.، و قاسمی ع. . (1404). سیر تحول مفهوم هویت اجتماعی زنان در اندیشه متفکران مسلمان معاصر. مطالعات سیاسی-اجتماعی تاریخ و فرهنگ ایران. https://www.journalspsich.com/index.php/journalspsich/article/view/484

مقالات مشابه

11-20 از 229

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.